-
1 елга
сущ.1) река́, ре́чка || речно́йИдел елгасы — река́ Во́лга
сай сулы елга — мелково́дная река́
елга тамагы — у́стье реки́
тау елгасы — го́рная река́
ташкын елга — бу́рная река́
елга пароходчылыгы — речно́е парохо́дство
елга томаны — речно́й тума́н
елга балыклары — речны́е ры́бы
елга башыннан болгана — река́ мутне́ет от исто́ка
2) перен. река́ (об огромном количестве чего-л. текущего, движущегося)кан елгалары — ре́ки кро́ви
яшь елгасы — река́ слёз
кешеләр елгасы — людска́я река́
3) в знач. нареч. елгадай реко́йкүз яшьләре елгадай ага — слёзы теку́т реко́й
тормыш елгадай ага — жизнь течёт реко́й
•- елга арты
- елга артындагы
- елга буе
- елга коңгызы
- елга култыгы
- елга чыпчыгы
- елга юлы••елга булып — реко́й
-
2 течь
I несов.1) агу, агып тору2) су үтү, агу; тишек булу3) перен. агу, узу, үтү, бару4) перен. агу5) перен. агу, агылу, бер-бер артлы (өзлексез) дәвам итү (сөйләү, сүз, уй турында)II ж1) су керү, су үтү, ага башлау2) ( пробоина) су агып керә торган урын, тишек -
3 бежать
-
4 река
-
5 буйлап
нареч.1) см. буенча 1)-3)елга буйлап боз ага — по реке́ лёд идёт; на реке́ ледохо́д
2) по кра́ю, с кра́ю, вдоль, о́колоурман буйлап бару — идти́ по кра́ю ле́са
йортлар буйлап килү — идти́ вдоль домо́в
-
6 җәелү
возвр.-страд. от җәю; возвр.1) разостла́ться, расстила́ться/расстели́тьсябезнең алдыбызда зур күл җәелеп ята иде — пе́ред на́ми расстила́лось огро́мное о́зеро
томан җәелә — тума́н расстила́ется
2) простира́ться/простере́тьсяурманнар меңнәрчә километрларга җәелгән — леса́ простёрлись на ты́сячи киломе́тров
3) разлива́ться, растека́ться, расплыва́ться/расплы́тьсяхәрефләр кәгазьдә җәелделәр — бу́квы на бума́ге расплы́лись
4) кусти́ться, разраста́ться (о кроне, корнях)гөлҗимеш бик җәелеп үскән — шипо́вник си́льно разро́сся
5) увели́чиваться, расширя́тьсяерым җәелә бара — овра́г стано́вится всё ши́ре
елга җәелеп ага — широко́ течёт река́
6) распуска́ться/распусти́ться (о парашюте, зонтике)7) раски́нуться, расположи́тьсяяр буйлап шәһәр җәелеп киткән — на берегу́ раски́нулся го́род
8) перен. расплыва́ться/расплы́ться, располне́ть ( о лице)9) развёртываться/разверну́тьсяфлаг җәелде — флаг разверну́лся
10) развёртываться/разверну́ться, получи́ть разви́тиешәһәрдә төзелеш киң җәелеп китте — в го́роде широко́ разверну́лось строи́тельство
11) прям.; перен. развива́ться, распространя́ться/распространи́ться (о запахе, вести, слове и т. п.)тынычлык идеяләре бөтен дөньяга җәелделәр — иде́и ми́ра распространи́лись по всему́ ми́ру
12) раски́дываться/раски́нутьсяөстәл җәелә — стол раски́дывается
13) в знач. нареч. җәелеп простра́нно, обстоя́тельноҗәелеп сөйләү — расска́зывать простра́нно
•- җәелеп утыру
- җәелеп яту -
7 уйрау
-
8 виться
несов.1) үрелеп үсү, уралып үсү2) ( о волосах) бөтерелү, көдрәләнү; көдрә булу3) бормаланып агу, бормалана-бормалана агу; бормаланып бару5) бөтерелү, сырпалану6) җилфердәү; җилбер-җилбер килү•
См. также в других словарях:
Аминев, Ахтям Закиятдинович — Ахтям Закиятдинович Аминев (Әхтәм Зәкиятдин улы Әминев) татарский поэт (1918 1942 гг.). Биография Родился и вырос в селе Анясево Миякинского района Республики Башкортостан. В 1933 году закончив семилетку в родном селе, уезжает… … Википедия
агым — 1. и. Агу (II) хәрәкәте. с. Ага торган агым сулар өстендә. с. Көчле ага торган, ташкын агым сулы елга буенда 2. Диңгезләрдә, океаннарда су массасы бер юнәлештә даими хәрәкәт иткән урын Гольфстрим агымы 3. Зур һава массалары хәрәкәте 4. Суның… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зим — Көз көне яки язын елга өстен тутырып ага торган вак көпшәк боз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иңләп — Бөтен киңлеккә каплап алып елга өстен иңләп боз ага 3. күч. рәв. ИҢЛӘП – Берәр нәрсәне тулысынча, бөтен күләменә күздән үткәрү тур. 5. Берәр җирне, урынны, илне һ. б. ш. аркылыга буйга йөреп чыгу. рәв. басулырны иңләп йөрде … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иңләтеп — Бөтен киңлеккә каплап алып елга өстен иңләп боз ага 3. күч. рәв. ИҢЛӘП – Берәр нәрсәне тулысынча, бөтен күләменә күздән үткәрү тур. 5. Берәр җирне, урынны, илне һ. б. ш. аркылыга буйга йөреп чыгу. рәв. басулырны иңләп йөрде … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөгерек — (ЙӨГЕРЕКЛЕК) – с. 1. Кызу, тиз чаба торган; шәп йөгерүче. Чабышкы (ат). күч. Тирән һәм җентекле булмаган, өстән өстән генә китапка й. күзәтү 2. Кызу хәрәкәт итә торган й. поезд. Кызу ага торган (су, елга тур.). Җитез, өлгер, хәрәкәтчән й. кул.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тоташу — (ТОТАШТЫРУ) – 1. Ике төркем, ике нәрсә бер яки берничә ноктада үзара орыну, ялгану (яисә шулай күренү). Янәшә, чиктәш нәрсәгә кушылу, янәшә булу 2. күч. Искесе яңага җитү, өзеклек булмау 3. Берегү, ябышу 4. Елгага, күлгә яки диңгезгә кушылу, кою… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ур — и. 1. иск. кит. Дошманнан саклану өчен, шәһәр һәм кирмән тирәли койма урынына казылып ясалган ныгытма, траншея һәм вал 2. диал. Текә ярлы коры елга, тирән чокыр карурманның уртасында төлке уйный торган урлар бар. Ясалма инеш, канау чишмәдән ерак… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге